Malidaba dictionnaire du Corpus maninka de référence
A-Z ɲínin EnFrRuNko(i) *
ɛ ɔ ɲ ̀ ́ ̌ ̂ ɲínin!          Fr En Ru

H - h

háali→̌→ 163ߤߊ߯ߟߌ߫

intj sic

sic, vraiment
really
действи́тельно

háan→̌→ 784ߤߊ߲߯

intj jusqu'à

till
аж-аж-аж

háan→̌ߤߊ߲߯ hàán.

intj eh bien?

eh bien?
really?
неуже́ли?

hábada→̌→ 62ߤߓߊߘߊ߲߫ hábadanhábadan; ábadàn; háyibadan.

adv jamais

1 • 

jamais
never
никогда́
wùlu` ní ɲàari` té díya hábadan [Diane Mamadi]
ߥߎ߬ߟߎ ߣߌ߫ ߢߊ߰ߙߌ ߕߋ߫ ߘߌߦߊ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫
le chien et le chat ne seront jamais en bonnes relations
a dog and a cat will never live in peace
соба́ка с ко́шкой никогда́ не пола́дят

2 • 

toujours, pour toujours
always, for ever
всегда́, навсегда́
bedebeli, kádawù, kùliyomì, kúden, kɛ̀nɛ̂n. Làginɛ yé wò látaamala bútùn àní hábadan...
ߟߊ߬ߜ߭ߌߣߍ߫ ߦߋ߫ ߥߏ߬ ߟߊߕߊ߯ߡߟߊ߫ ߓߎߕߎ߲߬ ߊ߬ߣߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫...‏
la Guinée le suit (un cours politique) et le suivra toujours
Guinea follows it (this political course) out now and will do it for ever
Гвине́я прово́дит э́то (э́ту поли́тику) сейча́с и бу́дет проводить её всегда́
Sòrí, í dí sɔ̀n kà Máriama kɛ́ í mòso` dí hábadan?
ߛߏ߬ߙߌ߫، ߌ߫ ߘߌ߫ ߛߐ߲߬ ߞߊ߬ ߡߊߙߌߊߡߊ߫ ߞߍ߫ ߌ߫ ߡߏ߬ߛߏ ߘߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫؟‏
Sory, est-ce que tu acceptes de prendre Mariama pour épouse pour toujours?
Sory, do you agree to take Mariama as your wife for ever?
Сори́, ты согла́сен взять Мариаму́ в жёны навсегда́?
wò ká kán kà tó tèn nè bì, kà tó tèn hábadan [Diane Mamadi]
ߥߏ߬ ߞߊ߫ ߞߊ߲߫ ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߣߋ߬ ߓߌ߬، ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߤߓߊߘߊ߲߫
cela doit rester ainsi maintenant et pour toujours
it must remain so now and forever
э́то должно́ оста́ться таки́м отны́не и навсегда́
àlu dí tó àlu ɲɔ́ɔn` fè hábadan kúden [Diane Mamadi]
ߊ߬ߟߎ߫ ߘߌ߫ ߕߏ߫ ߊ߬ߟߎ߫ ߢߐ߲߯ ߝߋ߬ ߤߓߊߘߊ߲߫ ߞߎߘߋ߲߫
ils resteront ensemble pour toujours
they will be together forever
они́ оста́нутся вме́сте навсегда́

hábada→̌→ 56ߤߓߊߘߊ߲߫ hábadan

n éternité

eternity
ве́чность
dúma. à yé nê ɲá` ná kó ánnù yé hábadanmɔɔlù dí
ߊ߬ ߦߋ߫ ߣߋ ߢߊ ߣߊ߫ ߞߏ߫ ߊ߲ߣߎ߬ ߦߋ߫ ߤߓߊߘߊ߲ߡߐ߰ߟߎ߬ ߘߌ
il me semble que nous sommes des hommes éternels
it seems to me that we are immortal/ that we are eternal men
мне ка́жется, что мы бессме́ртны/ что мы -- ве́чные лю́ди

hábadan→̌→ 62ߤߓߊߘߊ߲߫ hábada; ábadàn; háyibadan.

adv jamais

1 • 

jamais
never
никогда́
wùlu` ní ɲàari` té díya hábadan [Diane Mamadi]
ߥߎ߬ߟߎ ߣߌ߫ ߢߊ߰ߙߌ ߕߋ߫ ߘߌߦߊ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫
le chien et le chat ne seront jamais en bonnes relations
a dog and a cat will never live in peace
соба́ка с ко́шкой никогда́ не пола́дят

2 • 

toujours, pour toujours
always, for ever
всегда́, навсегда́
bedebeli, kádawù, kùliyomì, kúden, kɛ̀nɛ̂n. Làginɛ yé wò látaamala bútùn àní hábadan...
ߟߊ߬ߜ߭ߌߣߍ߫ ߦߋ߫ ߥߏ߬ ߟߊߕߊ߯ߡߟߊ߫ ߓߎߕߎ߲߬ ߊ߬ߣߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫...‏
la Guinée le suit (un cours politique) et le suivra toujours
Guinea follows it (this political course) out now and will do it for ever
Гвине́я прово́дит э́то (э́ту поли́тику) сейча́с и бу́дет проводить её всегда́
Sòrí, í dí sɔ̀n kà Máriama kɛ́ í mòso` dí hábadan?
ߛߏ߬ߙߌ߫، ߌ߫ ߘߌ߫ ߛߐ߲߬ ߞߊ߬ ߡߊߙߌߊߡߊ߫ ߞߍ߫ ߌ߫ ߡߏ߬ߛߏ ߘߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫؟‏
Sory, est-ce que tu acceptes de prendre Mariama pour épouse pour toujours?
Sory, do you agree to take Mariama as your wife for ever?
Сори́, ты согла́сен взять Мариаму́ в жёны навсегда́?
wò ká kán kà tó tèn nè bì, kà tó tèn hábadan [Diane Mamadi]
ߥߏ߬ ߞߊ߫ ߞߊ߲߫ ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߣߋ߬ ߓߌ߬، ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߤߓߊߘߊ߲߫
cela doit rester ainsi maintenant et pour toujours
it must remain so now and forever
э́то должно́ оста́ться таки́м отны́не и навсегда́
àlu dí tó àlu ɲɔ́ɔn` fè hábadan kúden [Diane Mamadi]
ߊ߬ߟߎ߫ ߘߌ߫ ߕߏ߫ ߊ߬ߟߎ߫ ߢߐ߲߯ ߝߋ߬ ߤߓߊߘߊ߲߫ ߞߎߘߋ߲߫
ils resteront ensemble pour toujours
they will be together forever
они́ оста́нутся вме́сте навсегда́

hábadan→̌→ 56ߤߓߊߘߊ߲߫ hábada.

n éternité

eternity
ве́чность
dúma. à yé nê ɲá` ná kó ánnù yé hábadanmɔɔlù dí
ߊ߬ ߦߋ߫ ߣߋ ߢߊ ߣߊ߫ ߞߏ߫ ߊ߲ߣߎ߬ ߦߋ߫ ߤߓߊߘߊ߲ߡߐ߰ߟߎ߬ ߘߌ
il me semble que nous sommes des hommes éternels
it seems to me that we are immortal/ that we are eternal men
мне ка́жется, что мы бессме́ртны/ что мы -- ве́чные лю́ди

hábutayi→̌ߞߊߓߎߕߊߦߌ߫

adv infiniment

immensely
бесконе́чно

hájà→̌ߤߊߖߊ߬ Source : Ar. ḥa:jja.

n hadja

hajja
ха́джа

hákɛ→̌→ 754ߤߊߞߍ

n péché

1 • 

péché
sin
грех
jùlumun, kùta.

2 • 

délit
offence
просту́пок

3 • 

droit
right
пра́во
mɔ̀ɔ` hákɛ n'à tá kɛ́ta`
ߡߐ߱ ߤߊߞߍ߫ ߣߴߊ߬ ߕߊ߫ ߞߍߕߊ
le droit et le devoir de l'homme
right and obligation of a person
права́ и обя́занности челове́ка

hákɛto→̌→ 234ߤߊߞߍߕߏ߫

conj pour que

1 • 

pour que
so that
что́бы
jɔ̀nsa, kànató, sá, wálasa, álakò. hákɛto Kòma` tàna mɔɔ` dó kán'à jɛ̀dɛ̂ kɛ́ Dó` kɔ́nɔ mɔɔ` dí [Kante. Soso:4]
ߤߊߞߍߕߏ߫ ߞߏ߬ߡߊ ߕߊ߬ߣߊ߫ ߡߐ߰ ߘߏ߫ ߞߊߣߴߊ߬ ߖߍ߬ߘߍ ߞߍ߫ ߘߏ ߞߣߐ߫ ߡߐ߰ ߘߌ
pour que quelqu'un qui n'est pas initié au Koma ne se présente comme un membre de la société Do
… in order that someone who is not initiated to Komo could not present himself as a member of the Do society
… что́бы како́й-нибудь челове́к, не посвящённый в Кома́, не вы́дал себя́ за чле́на о́бщества До

2 • 

tellement
so much
насто́лько
à kà sɛ́bɛ` súnbun à dá` lá múnun, hákɛto à báda díy'à ɲɛ́ [Kaba. Namori:4]
ߊ߬ ߞߊ߬ ߛߓߍ ߛߎ߲ߓߎ߲߫ ߊ߬ ߘߊ ߟߊ߫ ߡߎߣߎ߲߫، ߤߊߞߍߕߏ߫ ߊ߬ ߓߘߊ߫ ߘߌߦߴߊ߬ ߢߍ
elle a embrassé la lettre, tellement elle lui avait plu
she kissed the letter, so much she liked it
она́ поцелова́ла письмо́, насто́лько оно́ ей понра́вилось

hákika→̌ߤߊߞߌߞߊ߫

adv très grand

très grand
very big
о́чень большо́й

hákili→̌→ 1218ߤߊ߲ߞߟߌ hánkili Ar. ʕaql

n raison

rn 1 • 

raison
reason
ум, рассу́док
jó, kùn, kɔ́dɔ, sɔ̀nɔmɛ, àraye, yíli.

→ • k’í hánkili` sìi

ߞ’ߌ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߛߌ߰
se calmer
to calm down
успокаиваться

2 • 

mémoire
memory
память
àraye (Nko), yíli.

→ • ń hánkili` báda bɔ́ wò dɔ́, wò báda bɔ́ ń hánkili` lá

ߒ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߓߘߊ߫ ߓߐ߫ ߥߏ߬ ߘߐ߫، ߥߏ߬ ߓߘߊ߫ ߓߐ߫ ߒ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߟߊ
je l'ai oublié
I have forgotten about it
я забы́л об э́том

hákilidɔmaa→̌→ 4( raison dans toucher ) ߤߊ߲ߞߟߌߘߐߡߊ߮ hánkilidɔmaa

n psychose

psychosis
психо́з

hálakò→̌→ 124ߊߟߊߞߏ߬ álakòálako; álakò; wálakò; álakosa.

conj pourvu que

pourvu que, pour que
if only, lest, in order to, so that, provided (that)
ли́шь бы то́лько, то́лько бы, с те́м что́бы, для того́ что́бы
hákɛto, jɔ̀nsa, kànató, sá, wálasa, álamà.

álakò tùn, tùn álakò

ߊߟߊߞߏ߬ ߕߎ߲߬، ߕߎ߲߬ ߊߟߊߞߏ߬
pourvu que
so that
лишь для того; чтобы только
álakò sánji` yé nà! [Diane Mamadi]
ߊߟߊߞߏ߬ ߛߊ߲ߖߌ ߦߋ߫ ߣߊ߬߹‏
pourvu qu'il pleuve
if only it rains!
то́лько бы пошёл дождь!
ní à sɔ̀rɔnin nè tun álakò ... [Diane Mamadi]
ߣߌ߫ ߊ߬ ߛߐ߬ߙߐߣߌ߲߫ ߣߋ߬ ߕߎ߲߫ ߊߟߊߞߏ߬ ...‏
s'il n'est né que pour
if he is born only to…
е́сли он роди́лся то́лько для того́, что́бы…
í yé à fɛ̀ álakò ń yé táa kà bɔ́ yàn [Diane Mamadi]
ߌ߫ ߦߋ߫ ߊ߬ ߝߍ߬ ߊߟߊߞߏ߬ ߒ߫ ߦߋ߫ ߕߊ߯ ߞߊ߬ ߓߐ߫ ߦߊ߲߬
tu veux que je parte
you just want me to leave
ты то́лько и хо́чешь, что́бы я ушёл отсю́да

hàlala→̌→ 35ߤߟߊ߬ߟߊ

adj légitime

1 • 

légitime
legitimate
зако́нный, законноро́жденный

2 • 

propre
proper
настоя́щий
bɛ̀sɛ, kúna, sáninman.

hàlala→̌ߤߟߊ߬ߟߊ Source : Ar. al-hall.

n propriété légitime

propriété légitime
lawful property
зако́нная со́бственность

háli→̌→ 193ߤߊߟߌ߫

conj plutôt

1 • 

plutôt
better
лу́чше бы, уж лу́чше бы

2 •  háli í má sílan, wùlu mɛ̀n té í cínna [Diane Mamadi]

ߤߊߟߌ߫ ߌ߫ ߡߊ߫ ߛߌߟߊ߲߫، ߥߎ߬ߟߎ߫ ߡߍ߲߬ ߕߋ߫ ߌ߫ ߗߌ߲ߣߊ߫
n'aie pas peur, ce chien ne va pas te mordre
don't be afraid, this dog won't bite you
не бо́йся, э́та соба́ка тебя́ не уку́сит
háli í má yɛ́lɛ, í sɔ̀n` mán ɲìn [Diane Mamadi]
ߤߊߟߌ߫ ߌ߫ ߡߊ߫ ߦߟߍ߫، ߌ߫ ߛߐ߲߭ ߡߊ߲߫ ߢߌ߲߬
ne ris pas, ton caractère n'est pas bon
don't laugh, your character is not good
не сме́йся, у тебя́ дурно́й хара́ктер
kó háli à má bási sàn, à lá jànkaro mɛ̀n té nà súmala [Diane Mamadi]
ߞߏ߫ ߤߊߟߌ߫ ߊ߬ ߡߊ߫ ߓߊߛߌ߫ ߛߊ߲߬، ߊ߬ ߟߊ߫ ߖߊ߲߬ߞߊߙߏ߫ ߡߍ߲߬ ߕߋ߫ ߣߊ߬ ߛߎߡߊߟߊ߫
dis-lui qu'il n'achète même pas de médicament, cette maladie qu'il a ne va pas guérir
tell hem not to buy medicine, his illness won't calm down
скажи́, чтобы́ он не покупа́л лека́рств, э́та его́ боле́знь не уймётся

hálì→̌→ 1642ߤߊߟߌ߬ háli.

prt même

even
да́же
Màmadi dí wá Kánkan háli {ní} à wáda à sèn` mà [Diane Mamadi]
ߡߊ߬ߡߊߘߌ߫ ߘߌ߫ ߥߊ߫ ߞߊ߲ߞߊ߲߫ ߤߊߟߌ߫ {ߣߌ} ߊ߬ ߥߘߊ߫ ߊ߬ ߛߋ߲߭ ߡߊ߬
Mamadi ira à Kankan même s'il doit marcher à pied
Mamadi will go to Kankan, even if he will have to go by foot
Мамади́ отпра́вится в Канка́н, да́же е́сли ему́ придётся идти́ пешком

háli bì, háli sá, háli bì sá

ߤߊߟߌ߫ ߓߌ߬، ߤߊߟߌ߫ ߛߊ߫، ߤߊߟߌ߫ ߓߌ߬ ߛߊ
jusqu'ici, de nos jours
till now, still
до сих пор, поны́не, всё ещё
háli bì, fílalù yé wɛ̀rɛ́` dɔ́ [Diane Mamadi]
ߤߊߟߌ߫ ߓߌ߬، ߝߌߟߊߟߎ߬ ߦߋ߫ ߥߍ߬ߙߍ ߘߐ
jusqu'ici, les Peuls sont dans le parc
Fulbe are still in the pen
фу́льбе и до сих пор в заго́не для скота́
bási síyaman báda dí Sòri mà kòni, háli bì sá, à má kɛ́ndɛya [Diane Mamadi]
ߓߊߛߌ߫ ߛߌߦߊߡߊ߲߫ ߓߘߊ߫ ߘߌ߫ ߛߏ߬ߙߌ߫ ߡߊ߬ ߞߏ߬ߣߌ߫، ߤߊߟߌ߫ ߓߌ߬ ߛߊ߫، ߊ߬ ߡߊ߫ ߞߍ߲ߘߍߦߊ߫
on a donné à Sori beaucoup de médicaments, mais jusqu'ici, il n'a pas été guéri
Sory has been given a lot of medicaments, but he has still not recovered
Сори́ дава́ли мно́го лека́рств, но о́н до сих по́р не вы́здоровел

hámantɛ→̌→ 459ߤߊߡߊ߲ߕߍ߫

conj ou

or
и́ли
ànínkɔ, wála.

hánhan→̌→ 16ߤߊ߲ߤߊ߲߫

intj gare!

watch out!
береги́сь!
íyo.

hàni→̌ߤߊߣߌ߬ߛߊ߫ hánìsáhánìsá; ànisa; àni.

intj n'est-ce pas?

n'est-ce pas?
isn't it?
не пра́вда ли?
bàadi, báadì, báadìsá, kó dì sá.

hánìsá→̌ߤߊߣߌ߬ߛߊ߫ hàni; ànisa; àni.

intj n'est-ce pas?

n'est-ce pas?
isn't it?
не пра́вда ли?
bàadi, báadì, báadìsá, kó dì sá.

hánkili→̌→ 1218ߤߊ߲ߞߟߌ hákili. Ar. ʕaql

n raison

rn 1 • 

raison
reason
ум, рассу́док
jó, kùn, kɔ́dɔ, sɔ̀nɔmɛ, àraye, yíli.

→ • k’í hánkili` sìi

ߞ’ߌ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߛߌ߰
se calmer
to calm down
успокаиваться

2 • 

mémoire
memory
память
àraye (Nko), yíli.

→ • ń hánkili` báda bɔ́ wò dɔ́, wò báda bɔ́ ń hánkili` lá

ߒ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߓߘߊ߫ ߓߐ߫ ߥߏ߬ ߘߐ߫، ߥߏ߬ ߓߘߊ߫ ߓߐ߫ ߒ߫ ߤߊ߲ߞߟߌ ߟߊ
je l'ai oublié
I have forgotten about it
я забы́л об э́том

hánkilidɔmaa→̌→ 4( raison dans toucher ) ߤߊ߲ߞߟߌߘߐߡߊ߮ hákilidɔmaa.

n psychose

psychosis
психо́з

hánkilima→̌→ 369( raison *comme de ) ߤߊ߲ߞߟߌߡߊ

adj intelligent

intelligent, smart
у́мный

hánkilimaya→̌→ 30( intelligent [ raison *comme de ] *abstractif ) ߤߊ߲ߞߟߌߡߦߊ

n entendement

understanding
проница́тельность

hánkiliya→̌→ 21( raison *abstractif ) ߤߊ߲ߞߟߌߦߊ

n théorie

theory
тео́рия

hára→̌→ 709ߤߙߊ hɛ́rɛ; hɛ́ra.

n bonheur

happiness, beatitude, happy and peaceful life
сча́стье, ми́рная и счастли́вая жизнь
búundɛ, dàamu, káyira, mɛ́ndiya.

hárafu→̌ߤߙߊߝߎ Source : Arab. ḥarf 'lettre'.

n incantation

incantation
заклина́ние

hàrijɛɛ→̌→ 567ߤߊ߬ߙߌ߬ߖߍ߮

n fortune

fortune, chance
luck
уда́ча, везе́ние
bɛ̀nsenma.

hàtayi→̌→ 3ߊ߬ߕߊߦߌ àtayi

n thé malien

thé malien, thé vert, thé mauritanien
green tea
чай по-мали́йски, чай по-маврита́нски

hátɛ→̌→ 52ߤߊߕߍ߫

intj bien sûr

bien sûr
indeed
коне́чно
áǹkɛ.

háyibadan→̌→ 62ߤߓߊߘߊ߲߫ hábadanhábada; ábadàn; hábadan.

adv jamais

1 • 

jamais
never
никогда́
wùlu` ní ɲàari` té díya hábadan [Diane Mamadi]
ߥߎ߬ߟߎ ߣߌ߫ ߢߊ߰ߙߌ ߕߋ߫ ߘߌߦߊ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫
le chien et le chat ne seront jamais en bonnes relations
a dog and a cat will never live in peace
соба́ка с ко́шкой никогда́ не пола́дят

2 • 

toujours, pour toujours
always, for ever
всегда́, навсегда́
bedebeli, kádawù, kùliyomì, kúden, kɛ̀nɛ̂n. Làginɛ yé wò látaamala bútùn àní hábadan...
ߟߊ߬ߜ߭ߌߣߍ߫ ߦߋ߫ ߥߏ߬ ߟߊߕߊ߯ߡߟߊ߫ ߓߎߕߎ߲߬ ߊ߬ߣߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫...‏
la Guinée le suit (un cours politique) et le suivra toujours
Guinea follows it (this political course) out now and will do it for ever
Гвине́я прово́дит э́то (э́ту поли́тику) сейча́с и бу́дет проводить её всегда́
Sòrí, í dí sɔ̀n kà Máriama kɛ́ í mòso` dí hábadan?
ߛߏ߬ߙߌ߫، ߌ߫ ߘߌ߫ ߛߐ߲߬ ߞߊ߬ ߡߊߙߌߊߡߊ߫ ߞߍ߫ ߌ߫ ߡߏ߬ߛߏ ߘߌ߫ ߤߓߊߘߊ߲߫؟‏
Sory, est-ce que tu acceptes de prendre Mariama pour épouse pour toujours?
Sory, do you agree to take Mariama as your wife for ever?
Сори́, ты согла́сен взять Мариаму́ в жёны навсегда́?
wò ká kán kà tó tèn nè bì, kà tó tèn hábadan [Diane Mamadi]
ߥߏ߬ ߞߊ߫ ߞߊ߲߫ ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߣߋ߬ ߓߌ߬، ߞߊ߬ ߕߏ߫ ߕߋ߲߬ ߤߓߊߘߊ߲߫
cela doit rester ainsi maintenant et pour toujours
it must remain so now and forever
э́то должно́ оста́ться таки́м отны́не и навсегда́
àlu dí tó àlu ɲɔ́ɔn` fè hábadan kúden [Diane Mamadi]
ߊ߬ߟߎ߫ ߘߌ߫ ߕߏ߫ ߊ߬ߟߎ߫ ߢߐ߲߯ ߝߋ߬ ߤߓߊߘߊ߲߫ ߞߎߘߋ߲߫
ils resteront ensemble pour toujours
they will be together forever
они́ оста́нутся вме́сте навсегда́

hé→̌→ 246ߤߋ߫ hée.

intj ohé!

1 • 

ohé!
hey!
эй!

2 • 

ô
o
о
hée gbàtii bɛ́dɛ` ní ń mà [Jaane. Kafa 2:26]
ߤߋ߯ ߜߊ߬ߕߌ߯ ߓߘߍ ߣߌ߫ ߒ߫ ߡߊ߬
ô la gardienne du foyer, ma grande-mère!
o the guardian of the hearth, my grandmother!
о до́брая хозя́йка очага́, моя́ ба́бушка!

hée→̌→ 246ߤߋ߫ hé

intj ohé!

1 • 

ohé!
hey!
эй!

2 • 

ô
o
о
hée gbàtii bɛ́dɛ` ní ń mà [Jaane. Kafa 2:26]
ߤߋ߯ ߜߊ߬ߕߌ߯ ߓߘߍ ߣߌ߫ ߒ߫ ߡߊ߬
ô la gardienne du foyer, ma grande-mère!
o the guardian of the hearth, my grandmother!
о до́брая хозя́йка очага́, моя́ ба́бушка!

héyì→̌→ 25ߤߋߦߌ߬

intj non

no
нет
áà, ɛ̀nɛn. héyì, í ká táa [Kaba. Namori:7]
ߤߋߦߌ߬، ߌ߫ ߞߊ߫ ߕߊ߯
non, ne pars pas!
no, do not go!
нет, не ходи!

hɛ̀n→̌→ 1139ߤߍ߲߬

intj hé!

hé!, eh!
hey!
эй!
hɛ̀n ílè kámeren, í ní tèle [Jaane. Kafa 3:30]
ߤߍ߲߬ ߌߟߋ߬ ߞߊߡߋߙߋ߲߫، ߌ߫ ߣߌ߫ ߕߋ߬ߟߋ߫
hé, mec, bonjour!
hey, guy, good day!
эй, па́рень, до́брый день!

hɛ́nɛ→̌→ 134ߤߣߍ߫

v plaire à

vt

plaire à
please smb
привлека́ть кого-л., нра́виться кому-л
ɲákɔdɔbɔ. bì m'í fána lá kó` kɛ́ kà nê hɛ́nɛ [Kaba. Namori:5]
ߓߌ߬ ߡߴߌ߫ ߝߣߊ߫ ߟߊ߫ ߞߏ ߞߍ߫ ߞߊ߬ ߣߋ ߤߍߣߍ߫
toi aussi, tu me plais depuis longtemps
you too, I like you since long ago
и ты мне уже́ давно́ нра́вишься

hɛ́ra→̌→ 709ߤߙߊ hárahɛ́rɛ; hára.

n bonheur

happiness, beatitude, happy and peaceful life
сча́стье, ми́рная и счастли́вая жизнь
búundɛ, dàamu, káyira, mɛ́ndiya.

hɛ́rɛ→̌→ 709ߤߙߊ hárahára; hɛ́ra.

n bonheur

happiness, beatitude, happy and peaceful life
сча́стье, ми́рная и счастли́вая жизнь
búundɛ, dàamu, káyira, mɛ́ndiya.

híji→̌→ 424ߤߖߌ

n pèlerinage

pèlerinage, hadj
pilgrimage, hajj
хадж

híjiden→̌→ 36( pèlerinage enfant ) ߤߖߌߘߋ߲

n pèlerin

pilgrim
ха́джи
làáji.

hílɛ→̌→ 48ߤߌߟߍ

n passion

passion, concupiscence
passion, lust
по́хоть, любо́вная страсть
jàrabi.

hína→̌→ 627ߤߌߣߊ

n pitié

pitié, miséricorde
pity, mercy
жа́лость, милосе́рдие
kìninkinin, màɲima.

hína→̌→ 252→n : 252ߤߌߣߊ߫

v avoir pitié

vi

avoir pitié
pity
жале́ть
kìninkinin.

hínala→̌→ 475( avoir.pitié *agent permanent ) ߤߌߣߟߊ

adj miséricordieux

merciful
милосе́рдный
kàmarańke.

hínbaa→̌→ 12ߤߌ߲ߓߊ߮

adj éternel

eternal
ве́чный
dúmanɛn, dúmata.

hínbaa→̌→ 12ߤߌ߲ߓߊ߮

n éternel

eternal
ве́чный

hò-hà-hó→̌ߤߏ߬-ߤߊ߬-ߤߏ

n affaire nuisible

affaire nuisible
unpleasant matter
доку́ка

hóki→̌→ 26ߤߏߞߌ

n apogée

apogée, summum
peak, upper limit
ве́рхний преде́л, апоге́й
kùnsan.

hɔ̀nkɛ→̌→ 33ߤߐ߲߬ߞߍ߬ hùnkɛ.

intj bien sûr!

bien sûr!
of course!
коне́чно же!

hɔ́rɔ→̌→ 106ߤߙߐ

n arbre

tree
де́рево
bólokudun, yíri. hɔ́rɔ yíri ... líji` kúnaman, ò lé dòn bɛ́ hɔ́rɔ líji` lá fúrakɛli` fádinɲa [Kante. Kafanen 1:']
ߤߙߐ߫ ߦߙߌ߫ ... ߟߖߌ ߞߎߣߊߡߊ߲߫، ߏ߬ ߟߋ߫ ߘߏ߲߬ ߓߍ߫ ߤߙߐ߫ ߟߖߌ ߟߊ߫ ߝߎߙߊߞߍߟߌ ߝߊߘߌߒߢߊ߫
l'arbre "horo" est amer, c'est pour ça que ses propriétés médicinales sont considérables
"horo" tree honey is bitter, that is why its medical properties are great
мёд де́рева "хоро" го́рек, и поэ́тому леч\бные сво́йства мёда де́рева "хоро" велики́

hɔ́rɔ→̌→ 106ߤߙߐ

n noble

noble, digne
noble person
благоро́дный челове́к
lànpaasi.

hɔ́rɔbɛdɛ→̌→ 3( noble nombreux ) ߤߙߐߓߘߍ

adj honnête

honest
че́стный

hɔ́rɔbɛdɛya→̌→ 4( honnête [ noble nombreux ] *abstractif ) ߤߙߐߓߘߍߦߊ

n honnêteté

honesty
че́стность
télen.

hùnkɛ→̌→ 33ߤߐ߲߬ߞߍ߬ hɔ̀nkɛ

intj bien sûr!

bien sûr!
of course!
коне́чно же!